EL CERRAHİSİ
El cerrahisi ortopedi ve plastik cerrahi tarafından uygulanabilir. El cerrahisinde tanı koymak uzmanlık ister çünkü eldeki tendon dediğimiz yapılar kasların uzantılarıdır ve birbiri ile bağlantı gösterir. İlk basta tendon kopsa bile yanındaki tendonlar bu yapıları destekler ve tendon kopmaları atlanabilir. Tendonun bir kısmı kesilirse ilk başta işlev görebilir ama gerginlikten dolayı zamanla tendonun boyu uzayacak ve parmak hareketi kaybolacaktır. Tendon koptuğunda ve tedavi olmadığı durumlarda kalıcı olarak kemikte ve parmakta değişim olabilir, şekli bozulabilir. Hareketlerde azalma olur ve güçsüzleşir. Uzun zamanda olan bu değişimler kemikte ve diğer tendonlarda yapısal bozulmalara sebep olur ve düzeltilmesi çok zordur. El derisi çok incedir. Eldeki kesiler de ‘Bunda bir şey yoktur 1 cm’lik kesiden ne olacak diye düşünülür’ ama ince deri altında damar sinir ve tendonlar bulunmaktadır. Damarı kesik olan bir parmak erken dönemde hareket edebilir. Ama parmak beslenmediği için ölecektir. İş işten geçtikten sonra parmak hareketsizleşir. (Elin hareketlerini sağlayan kas grupları ön koldadır. Damar, sinir kesilirken kas grupları çalışmaya devam eder. Parmaklarınızı hareketlendirin hangi kas grupların hareket ettiğine dikkat edin). Kesilen her parçanın karşılıklı onarılması gerekir. Kemik kırıkları ile beraber olabilir. Kemik ve tendonun beraber onarılması gerekir.
El cerrahisi yapıldıktan sonra iyileşmesi ve fizik tedavisi uzun bir süreç gerektirir. Yaklaşık tendonların iyileşme süresi 4-6 haftadır. Yani bir kez parmaklarda sorun yaşadığınızda elini tam randımanlı çalışması en iyi ihtimalle 2-3 ayı bulacaktır. Parmaklardaki tendonlar lastik gibidir. Belli bir gerginliği vardır. Gergin bir lastiği ortadan keserseniz aradaki boşluk çok fazla olacaktır. El cerrahisini zor yapanda bu gerginliği aynen sağlamak ve o kopan paçaları bulmaktır. Eğer erken dönemde bu kesiler onarılmazsa tendonların boyu kısalacaktır. Tendonun üzeride ki gerginlik kalktığında tendonların boyu kısalır ve uç uca gelmesi zorlaşır. Tendon transferi gibi daha zor, komplike operasyonlara gerek duyulur. Kesiden dolayı hasta acı duyar ve elini hareket ettirmek istemez. Bu durum parmağın değerlendirilmesini zorlaştırır. Her tendon, parmağın her hareketi ayrı ayrı bakılmalıdır.
Şeker hastası veya damar rahatsızlığı gibi ek sorunları olan hastalarda parmak kesilerinden dolayı parmaktaki enfeksiyon sınırlandırılmayabilir. Yani enfeksiyon tüm parmak boyunca yayılır. İleri yaştaki hastalar tırnak keserken tırnak çevresi derileri kesebilir. Tırnağın hemen altında kemik vardır. Burada olacak bir enfeksiyon parmak ucundaki kemiği iltihaplandırabilir. Kemik iltihabı tedavi edilmesi çok zor bir durumdur. Genç ve yaşlı demeden parmaktaki kesileri önemseyin. Eldeki kesinin derin olduğunu düşündüğünüzde hemen el cerrahisi doktoruna danışın.
